İşe Alım Nasıl Yapılmalı? Personel Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

İşletmelerin en fazla dikkat etmesi gereken konulardan biri personel alımıdır. Doğru elemanı bulmak için bir takım yolların izlenmesi ve “birini alalım da başaramazsa çıkarırız” mantığıyla yaklaşılmaması gerekir. Zira yanlış personel seçimi şirketinize hem maddi hem de manevi olarak zarar verir. Bu yüzden işe alım konusu, üzerinde titizlikle durulması gereken, oldukça önemli bir konudur. Her işveren, kendisinin insanları bir bakışta çözebileceğini düşündüğü için, genellikle işe alım sürecinde yapılması gerekenlere dikkat etmeden olayı yüz yüze görüşmede halletmek ister ancak bazı önemli noktalara dikkat etmek elinizi güçlendirecektir. Tabi ki bu sürecin 2+2 = 4 gibi net sonuçlar veren yöntemleri yoktur, çünkü neticede insandan bahsediyoruz ve insanları çözebilmek çok kolay bir konu değildir. Bir de unutmamak gerekir ki personel adaylarınız da büyük ihtimalle iş görüşmesinde sorulabilecek soruları ve ne tür cevaplar vermeleri gerektiğine dair birçok yazı okuyor ve sizinle yaptığı görüşmede de işi alabilmek için o okuduklarına göre davranıyor olabilir.

İşe alımda dikkat edilmesi gerekenleri iş ilanından önce ve sonra olarak iki süreç altında değerlendirelim:

İlan Vermeden Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler

1- Hangi pozisyonda personel ihtiyacınız olduğunu doğru tespit edin

İşletmenizin hangi pozisyonda elemana ihtiyacı olduğunu, hangi pozisyona yönelik yapılacak eleman alımının iş yeri verimliliğinizi artıracağını tespit edin. Bu pozisyonda başarılı olabilmek için gereken özellikleri net bir şekilde belirleyin. Multidisipliner olacağız derken her işi herkese yaptırmaya çalışmayın. Zira bu durum verimliliği, motivasyonu düşürür ve uzmanlaşmayı zorlaştırır.

2- İlan verirken rakipleri inceleyin

Pozisyonu ve gereken özellikleri belirledikten sonra hemen ilan çıkmayın. Rakip firmaların, bu pozisyona veya benzer pozisyonlara eleman alırken verdikleri ilanları inceleyin. Ne tür özellikler aradıklarına bakın. Büyük firmalar da bu konuda yol göstericiniz olabilir. Bu yüzden internetteki iş bulma platformlarını ziyaret edebilirsiniz.

3- İlanınızı nerede / nerelerde yayımlatacağınıza karar verin

İlanınızı yayımlatacağınız mecraya karar vermeden önce de rakipleri ve büyük firmaları inceleyerek destek alabilirsiniz. Sektörünüzdeki büyük firmalar personel ilanlarını hangi platformlarda yayımlatıyor? Hangi mecralarda doğru personele ulaşmak daha kolay? Gibi soruların cevaplarını hem sektörel bilgilerinizi hem de rakiplerin davranışlarını inceleyerek bulabilirsiniz.

İlandan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler

1- Aday havuzu oluşturun

İlanınıza başvuru yapan adaylar için bilgisayar ortamında bir aday havuzu oluşturun ve bilgilerini kaydedin. Bu havuzdan, daha sonraki personel ilanlarınızda da faydalanabilirsiniz. Tabi ki üzerinden zaman geçmiş olacağı için listedeki isimlerden iş bulanlar olacaktır fakat bulmayanlar veya bulmuş olsa dahi sizi tercih edebilecekler de olacaktır.

2- Aradığınız kriterleri sağlamayan adayları eleyin

Tüm adaylarla görüşmek, zamanınızı alacağı ve zaman da iş dünyasındaki en önemli şeylerden biri olduğu için bir şekilde bazı adayları elemeniz gerekiyor. Bu yüzden belirlediğiniz kriterlere uymayanları eleyin. Tecrübeli adaylarda eleme konusunu yapmak daha kolayken tecrübesiz personel alacaksanız CV üzerinden eleme yapmak oldukça zor bir hal alıyor çünkü başvuranların çoğunun CV’sinde benzer şeyler yazıyor. Bu durumda başvuru yaparken veya mail atarken kısa bir ön yazı istemeniz, tecrübesiz adaylar arasında da görüşmeye çağırmadan önce bir ön eleme yapabilmeniz için kolaylık sağlayabilir.

3- Mülakatları çok kısa tutmayın

Şirketiniz için önemli bir şey yapıyor ve yeni bir personel alıyorsunuz. Birçok CV arasından eleme yaptınız ve bazılarını görüşmeye çağırdınız. Görüşme sırasında zaten CV’sinde yazan şeyleri sorup hemen görüşmeyi tamamlamak doğru bir davranış değildir. Görüşmeyi kısa tutmayın, adayla sohbet edin.

4- Mülakatta sert olmayın, samimi olun

Mülakatta sert olmanız, adayın strese girmesine ve kendisini doğru ifade edememesine yol açar. Bu yüzden belirli bir mesafeyi koruyarak samimi davranmanız adayın rahatlamasını ve kendisini daha iyi anlatabilmesini sağlar. Böylece siz de adayın aradığınız kişi olup olmadığına daha kolay karar verebilirsiniz.

5- İşe istekli ve heyecanlı adayları belirleyin

İş görüşmesi sırasında sorduğunuz sorulara verilen cevaplardan, adayın öğrenmeye açık biri olup olmadığını belirleyin. Firmanızın internet sitesini incelemiş mi, yapacağı iş hakkında bilgi edinmiş mi gibi konular, adayın işe olan isteğini belli edebilecek konulardır. Alanında ilerlemek ve daha iyi pozisyonlara gelmek istiyor mu? Herhangi bir hedefi var mı, yoksa tek hedefi bir iş bulmak mı? Tabi bizimki gibi işsizliğin çok yüksek olduğu ülkelerde, alanında çok başarılı olabilecek, hevesli, heyecanlı ve arzulu adayların; işsizlik süresi uzadıkça bu heyecanlarının kırılmaya başladığını da unutmayın. Bu yüzden buna yönelik sorular da sorabilirsiniz.

6- İki mülakat yapın

İlk mülakattan sonra bir mülakat daha yapmak adayı daha iyi tanımanız açısından olumlu etki yapar. Hatta bazı uzmanlar üç mülakat yapılmasını da önerir ancak mülakat sayısının fazla olması da adayın motivasyonunu düşürebilir veya sizin için çok başarılı olacak bir personeli başka bir firmaya kaptırmanıza sebep olabilir.

7- Karar süresini çok uzatmayın

İlanı verme ile karar verme arasındaki süreyi çok uzun tutmayın. İlan verdiniz, uzun bir aradan sonra adayları görüşmeye çağırdınız ve uzun bir aradan sonra da karar verecekseniz, büyük ihtimalle sizin için en faydalı olacak adayları kaybedersiniz. Zira başka firmalar onları kapmış olur. Bu yüzden ülkemizin gerçeklerini de göz önünde bulundurarak hızlı karar vermeye çalışın.

8- Adaylara geri dönüş yapın

Adaylar iş başvurusu yaptıktan sonra heyecanla beklerler. “CV’mi beğendiler mi? Görüşmeye çağıracaklar mı?” gibi sorular kafalarının içinde dönüp durur. Bir de görüşmeye çağrıldıktan sonrası var tabi. O süreç daha da heyecanlı bir süreç. “Acaba mülakatta yanlış bir şey söyledim mi? Şöyle değil de şunu deseydim daha mı iyi olurdu? O konuya hiç girmese miydim? Şundan neden bahsetmedim? Aslında sıcak davrandı, sevdi galiba beni, çok soğuktu beğenmedi mi acaba beni?” gibi birçok soru eklenir. Bu yüzden diğer adayları yanıtsız bırakıp sadece işe alınacak olan adaya geri bildirim yapılması hoş bir durum değildir. Adayı görüşmeye çağırıyorsanız ve sonrasında bir olumsuz dönüş yapmıyorsanız o adayın kafasının içindeki sorular, siz başkasını almış olmanıza rağmen devam ediyor. Bu gerçekten hoş bir tutum değildir. Tüm adaylara toplu bir e-maille de olsa bir geri dönüş yapılması firmanız açısından da şık bir davranış olacaktır.